Domates Konserve Yapımı: Adım Adım Rehber

Konservenin Önemi ve Avantajları

Domates konservesi, mutfakta kurtarıcıdır. Yazın alınan mis gibi kokulu domatesleri kışa saklamak gibisi yok. Marketten aldığımız konserveler yerine ev yapımı olanlar çok daha doğal, katkısız ve sağlıklıdır. Üstelik kendi el emeğinizin tadını almak ayrı bir keyiflidir. Özellikle çalışan insanların ve ebeveynlerin yemek yapma aşamasında hem pratik hem de lezzetli olmasıyla işlerini kolaylaştırmaktadır. Üstelik kışın domates fiyatlarının da oldukça cep yakan türden olduğunu düşününce konserve yapmak kaçınılmaz oluyor.

Gerekli Malzemeler

Domates Seçimi
Konservelik domateslerin etli, sulu ama çok yumuşamamış olması gerekir. Çanakkale domatesi veya pembe domates bu iş için harikadır. Ben köy domatesi de bulursam tercih ediyorum ve yaptığım konservelerde bir problem yaşamadım.

Tuz Seçenekleri (Sofra Tuzu vs Kaya Tuzu)

• Sofra tuzu: İnce taneli, kolay erir.
• Kaya tuzu: Daha doğal ve katkısızdır, biraz geç erir ama daha sağlıklıdır. Önerdiğim tuz seçimi kaya tuzudur.

Ek Yardımcı Malzemeler

• Temiz kavanoz ve kapak
• Büyük tencere
• Bıçak, tahta, kepçe, geniş kahve cezvesi (Büyüklüğü boş kavanoz sığacak bir şekilde olsun, sosluklarda olabilir. Eliniz yanmadan cezvenin için boş kavanozu koyup cezve kulbundan tutarak etrafa dökmeden kolay bir şekilde doldurabilirsiniz.) 

Domateslerin Hazırlığı

Tek Tek Kabuk Soyma Yöntemi
Bıçağın ucu ile domatesin kabuğunu hafifçe kaldırıp elinizle soyabilirsiniz. Sabır isteyen ama sonuçta tertemiz domatesler elde edilen yöntemdir.

Kaynar Suda Çarpı Keserek Kabuk Soyma Yöntemi
Domatesin altına küçük bir çarpı atın. 1 dakika kaynar suda bekletin, ardından soğuk suya alın. Kabuklar kendiliğinden soyulur. Hem hızlı hem pratik bir yöntemdir.

5 Kiloluk Domatesle Çalışma Kolaylığı

5 kilo domates, ev ortamında ne sizi çok uğraştırır ne de kavanoz için fazla gelir. Ortalama 5-6 orta boy kavanoz çıkar. Büyük kavanoz kullanılırsa eğer 5 kiloluk domatesten yaklaşık 4 büyük kavanoz konserve çıkıyor. Ben yılda yaklaşık 20 kilo yapıyorum. Malum kışın gerçekten domatesten tat alınamıyor ve sulu yemeklerin tadı olmuyor. Bir anda yapmak zor olabiliyor ama 5 kilo olarak zaman zaman yaptığım için sıkılmadan kolaylıkla yapabiliyorum. 

Kavanoz ve Kapak Hazırlığı

Kavanoz Sterilizasyonu
Kavanozları sıcak suyla yıkayıp fırında 100 derecede 10 dakika bekletebilirsiniz.

Kapakların Kaynatılması
Yeni kapakları 5 dakika kaynatın, böylece mikroplardan arınır. Ben kaynamış suda 2-3 dakika bekletip sonra kurulayarak da kullanıyorum. 

Domateslerin Pişirilmesi

Doğrudan Doğrayarak Kaynatma
Soyulmuş domatesleri küp küp doğrayın, tencereye alın. Kısık ateşte suyunu bırakana kadar kaynatın. Ufak bir taktik verecek olursam kaynamış domatesin üstü köpük köpük olmaya başlayınca 2-4 dakika sonrasında ben kavanozlarıma dolduruyorum.

Soyulmuş Domatesle Doğal Lezzet Koruma
Bazı kişiler domatesi hiç pişirmeden kavanoza koyup, kaynatma işlemini kavanoz içinde yapar. Böylece domatesin doğal tadı korunur. Bu yöntemi hiç denemedim ama komşularımda deneyen var. Bu yöntem riskli olabilir çünkü kavanoz içindeki sıcaklık yetersiz kalırsa mikroorganizmalar tam yok edilmeyebilir. Bu yöntem denenecekse mutlaka basınçlı tencere veya su banyosunda yeterli süre (en az 40-45 dakika) kaynatılmalıdır.

Tuz Kullanımı ve Ölçüler

Sofra Tuzu Kullanımı
1 kilo domatese ortalama 1 silme tatlı kaşığı tuz idealdir.

Kaya Tuzu Alternatifi
Aynı ölçüyle kaya tuzu da kullanılabilir. Hafif gecikmeli erise de sorun olmaz.

Tuz Oranı Örnekleri
5 kilo domatese 5 tatlı kaşığı tuz yeterlidir. Damak tadınıza göre azaltıp çoğaltabilirsiniz.

Kavanozlara Yerleştirme

Sıcak Doldurma Yöntemi
Kaynar domatesleri kepçeyle kavanoza doldurun.

Kaynar Su ile Vakumlama
Kavanozun ağzında hava kalmamasına dikkat edin.

Kapak Kapatma Teknikleri

Kapakları sıcakken 2 geri 1 ileri yöntemiyle sıkıca kapatın. Ters çevirip 1 gün bekletmek, vakumlama için idealdir. Böylelikle bozuk kapak olanlar ya da hava kaçıranlar ortaya çıkar. Bir sorun yoksa tebrik ederim konserveleriniz hazır ellerinize sağlık.👌

Serin ve Karanlıkta Saklama

Konserveleri güneş görmeyen serin bir yerde saklayın. Kiler, bodrum veya dolap uygundur.

Konserve Yaparken Sık Yapılan Hatalar

• Kavanozları yeterince steril etmemek
• Kapakların eski olması
• Fazla tuz eklemek
• Havanın kavanozda kalması

Domates Konservesinin Farklı Kullanım Alanları

• Kışlık yemeklerde sos olarak
• Menemen yapımında
• Çorba ve güveçlerde
• Çiğköfte yapımında
• Domates ile yapılan çoğu yemeklerinizde kullanabilirsiniz.

Lezzeti Arttıran Küçük İpuçları

• Kavanoza birkaç dal fesleğen atabilirsiniz.
• Zeytinyağı gezdirerek daha aromatik tatlar elde edebilirsiniz.

Sonuç

5 kiloluk domatesle konserve yapmak hem pratik hem de ekonomik. İster kabuklarını tek tek soyun ister kaynar suda kolayca çıkarın, sonuçta el emeğiyle hazırladığınız domatesler kışın sofranıza ayrı bir lezzet katacak. Şimdiden afiyet olsun. 😊

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

1. Konserve domates ne kadar dayanır?
Serin ve karanlık yerde 1 yıl rahatlıkla dayanır. Benim 2 yıla kadar dayanan kavanozlarım oldu. Eğer küflenme, ekşime ve kapağı hava almadıysa kullanabilirsiniz.

2. Kaya tuzu ile sofra tuzu arasında fark var mı?
Evet, kaya tuzu daha doğal ve katkısızdır. Ancak ölçü aynı kalır.

3. Domatesleri pişirmeden kavanoza koyabilir miyim?
Evet, ama kaynatma işlemini kavanozda mutlaka yapmalısınız.

4. Konserve kapağı neden tutmaz?
Kapak eskiyse veya kavanozda hava kaldıysa tutmaz. Yeni kapak kullanın. Bazen yeni kapakların içinde de bozuk kapaklar çıkabiliyor. Kapatırken kapanmadığını anlarsınız veya 1 gün beklettiğinizde kapaktan sızdığını  görüp anlayabilirsiniz.

5. Konserveyi açtıktan sonra nasıl saklamalıyım?
Buzdolabında ve en fazla 3-4 gün içinde tüketmelisiniz. Eğer açıkta kalan domatesimin zamanı geçecek, ne yapmalıyım diye düşünürseniz, bol soğanlı ve bol domatesli bir menemen yapabilirsiniz.